Judith ve Holofernes ya da Kafa Kesmenin Estetiği

Judith ve Holofernes'in Başı,
Gustav Klimt, 1901

Evet, kafa kesmek ya da kesilmiş bir kafa hiç hoş bir şey değil. Hele ki son dönemde IŞİD ve benzeri terör örgütlerinin insanlık dışı eylemleri akla gelince bu konu hakkında konuşmak, estetikle yan yana getirmek bile oldukça nahoş bir iş.

Tam da bu yüzden, sanat tarihinde beni en çok etkileyen resimlerden biri olan Gustav Klimt'in "Judith ve Holofernes'in Kafası" tablosunun hikayesini peşine düşünce sanatın hoş olmayanla ilişkisi üzerine söyleyecek çok şey olabileceğini düşündüm ve söyleyeyim dedim. 

Önce biraz konudan, resimden ve farklı varyasyonlarından bahsedelim.

Mesel kutsal kitaplarda değil, bunlara ek olarak yazılmış, "apokrif" olarak tabir edilen metinlerden birinde anlatılır. Judith'in tüm hikayesi "Judith Kitabı" isimli bir derlemede toplanmıştır. Kitabın 10 ve 14. bölümleri arasını olduğu gibi yazının sonuna ekledim, isteyen oradan okuyabilir ama sıkılganlar için hikayenin özeti şu:

Asur İmparatoru Nabucadnezzar İsrail halkının üstüne Holofernes isimli bir komutanının yönetiminde güçlü bir orduyu gönderiyor. Holofernes'in ordusu Betulia kentinin önüne kamp kuruyor ve kenti teslim olmaya zorluyor. Çok güçlü olan ordunun karşısında kentin umudu günden güne azalıyor.


Betulia kentindeki güzel bir kadın olan Judith giyinip süslenip, hizmetçisini de alarak kentten çıkıp Holofernes'in kampına gidiyor. Holofernes'e kenti kolaylıkla alması için bilgi vereceğini söyleyerek huzuruna çıkıyor ve güvenini kazanıyor. 

Birkaç gün sonra Holofernes ve kurmaylarının yanına, bir şölene davet ediliyor ve şölen biterken kurmayların ayrılmasının ardından içkini etkisiyle sızan Holofernes'in kafasını keserek hizmetçisi ile birlikte yanlarında getirdikleri yiyecek çantasına koyuyor. Geceleğin kamptan ayrılan Judith Betulia'ya dönerek halkı topluyor ve Holofernes'in kesik kafasını onlara gösteriyor.

"Başsız" kalan ordu kısa sürede demoralize olarak dağılıyor ve Betulia kurtuluyor.   

Evet, özetle "sözde hainin ihaneti" ya da ihanetception denebilecek bir olay. Aslında çok da aman aman bir mesel değil. Ama nedense sanat tarihinde sıkça yer bulan bir temaya dönüşmüş durumda. Ortaçağlardan Rönesansa, Barok döneme hatta nadir de olsa Modern döneme kadar sanatçılara ilham vermiş bu mesel. Bunu iki şeye bağlıyorum ben.

Birincisi sanırım, başın kesilmesi anının barındırdığı extremum durumların ifadesinin etkileyiciliği çekici geliyor sanatçılara. Başı kesilen kişinin yüz ifadesi, mimikleri, aynı şekilde başı kesen kişinin yüz ifadesi ve hareketleri bu anın resimde veya heykelde temsilini çekici kılıyor olmalı. Bu versiyonlarda pek fazla boğuşmaya, zorlanmaya rastlanmaz. Kimi zaman sadece Judith, bazen de Judith ve hizmetçisi güzel güzel, soğan başı keser gibi keserler Holofernes'in başını. Herhalde Holofernes'in karşı koyamayacak kadar sarhoş olması bunun nedeni. Örnek:

Judith Holofarnes'in Kafasını Keserken, Caravaggio, 1598-99 ve Artemisia Gentileschi, 1614-20

İkincisi ise, sanatçıların hep aradığı, tuvale aktarmayı çok sevdikleri kontrastı güçlü biçimde barındırması, çok güzel bir kadın olarak tarif edilen Judith ile kesik bir başın aynı kadrajda müthiş bir kontrastla yanyana getirilmesi. Bu durum yaşayan/ölü, güzel/çirkin, zarif/iğrenç, kadın/erkek, galip/mağlup... gibi bir sürü karşıtlığı yanyana getirme fırsatı sunarak her birinin etkisini katlıyor. Herhalde bu da oldukça çekici bir sanatçı için. Örnek:

Judith ve Holofernes'in Başı, Yaşlı Lucas Cranach, 1530 ve Tizian 1570

Yukarıya sadece dört örneği taşıdım ama bu konuda sayısız resim ve hatta bir kaç heykel de var. Sanatçılar genelde 1-Kafa kesilirken, 2-Kafayla poz verirken, 3-Kafa halka gösterilirkenki anları resmetmişler. Kendi arasında da çeşitleniyor bu seçenekler. Kimisinde hizmetçi yer alırken kimisinde Judith tek başına görünüyor. Bazen kesik baş bir kumaşa sarılırken bazen yiyecek çantasına konuluyor. Tüm bu objelerin seçimi tesadüf değil tabi, aşağıda aktardığım meselin tamamında bunlara dair göndermeler var. 

Meselin temsil edildiği sayısız resim içerisinde beni en çok etkileyen Gustav Klimt'in yorumuna gelecek olursak... Önce bi tekrar bakalım şu resme:

Judith ve Holofernes'in Başı, Gustav Klimt, 1901

Klimt, sanat tarihinin en önemli sanatçılarından biri. Tanıtması ya da özetlemesi bile çok zor. Ama çok çok özetle, 19. yy sonu, 20. yy başında Art Nouveau sanat akımının kalbinin attığı Viyana'da yaşamış, en önemli eserlerinden biri olan Öpücük ile özdeşleşmiş ama onun kadar etkileyici daha bir çok eseri olan bir ressam kendisi. Altın yaldızları, canlı renkleri, patchwork benzeri bezemeyi ama özellikle kadınları çok seviyor. Bunun için resimlerine modellik eden her kadınla adı çıkıyor abinin... 

Adele Bloch Bauer

Bu resminde de Judith için Adele Bloch Bauer'i model olarak kullanıyor. Viyana'nın önemli sanayicilerinden biri ile evli olan ve dolayısıyla hali vakti yerinde olup sanat hamiliği ile günlerini geçirmekte olan Adele ablamızın fotoğrafı yanda...

Resimlerinde fotoğraflarından daha güzel çıkıyor galiba... Gelenek bozulmuyor, Klimt'in bu ablayla da işi pişirdiğine dair dedikodular dolaşıyor Viyana sosyetesinde...

Neyse, magazin forever'ı bırakıp resme dönelim... Resimde Judith'in gözleri yarı kapalı bir biçimde seyirciye yukarıdan bakmaktadır. Biraz meydan okuma, biraz da galibiyet gururu okunuyor sanki gözlerinden. Ağzı ise -bazı yorumcuların tabiriyle- şehvetli bir biçimde aralık. Judith'in yüz ifadesi gerçekten de yoğun bir biçimde cinsel bir çekimin, hazzın ifadesini barındırıyor. Klimt'in Judith'i vücudunun üst kısmı çıplak olarak resmetmesi yüzdeki şehveti tüm resme yayıyor. Ama bence aslolan yüzdeki ifade. Çünkü burada Klimt yine bir kontrast kurma peşinde. Holofernes'in ölü başının donukluğu, soğukluğunun karşısında Judith'in şehveti aslında yaşamı simgeliyor. Bu anlamda önemli olan vücut değil yüzün ifadesindeki yaşayan, yaşamı en açık biçimde ortaya koyan şehvet. Zira kişi ölünce vücudu yüzünden sonra değişir. Yaşam, vücuttan önce yüzdedir.

Tablodaki ilginç bir detay da Holofernes'in kafasının tam yarısının resmin sağ alt köşesinde sanki tesadüfen ya da önemsenmeden koyulmuş gibi duruşu. Bunun nedenine dair güçlü bir yoruma rastlamadım. İddialı bir yorum olsa da biçimsel bir tercih olabilir gibi geliyor bana. Tablonun genelinde düşey hatlar hakim. Çerçeve dikdörtgen (Bu arada çerçeveyi ressamın abisi Ernst yapmış), giysinin hatları, Judith'in vücudu, hatta yüzü genel olarak düşey hatları vurguluyor. Bu kompozisyonun altına Holofernes'in kafasını top gibi koysa muhtemelen kompozisyondaki yukarıdan aşağıya doğru akış bozulacaktı. Yani belki de düşey kompozisyona uydurmak için komutanın kafasının  yarısını aldı...

Kafanın yarısı değil de tamamı resimde olsaydı kompozisyonu bozar mıydı? Bence bozardı. Ne düşeyliğin verdiği etkileyicilik kaldı, ne bi' şey...
Bu arada Holofernes de Fırat Tanış'a nasıl benziyormuş yaa... Kafayı tamamlayınca çıktı bak. Filmi yapılırsa Fırat Tanış oynasın Holofernes'i.

İlgimi çeken bir nokta daha arka fondaki altın yaldızla yapılmış figürlerin pirimitifliği. Ağaçlar, topoğrafyayı belli eden motifler filan baya çocuk işi olmuş. Altın yaldız Klimt'in en sevdiği malzemelerden biri. Hatta bu nedenle resimlerini Bizans mozaiklerine benzeten yorumcular bile var (Kaynak: bi' yerde okumuştum, hatırlamıyorum). Burada da Judith'in yüzünü, özellikle saçlarını müthiş bir şekilde vurguluyor yaldız. Bunun yanısıra şeffaf giyisinin üzerinde ve kolyede de kullanılmış ama arka fondaki kullanım, göze batacak kadar primitif. Neden, bilmiyorum. Çok çok zorlama bir yorumla oradaki pirimitifliğin de resmin genelindeki sofistike tavırla kontrast yaratmak üzere kurgulandığı iddia edilebilir ama inanan çıkar mı bilmem.

Neyse... Yüzlerce sınav sorusu okuyup, değerlendirmem gereken makaleler varken, toplantı silsileleri peşimden koşarken durup bir tabloya uzun uzun bakmanın keyfini yaşadım bir kaç saat.

Güzel oldu...   

Edit: Geçenlerde Milan'da gezerken bir kaç kilisede ve müzede Judith ve Holofernes ile ilgili tasvire rastladım. Tabi oldukça popüler bir konu olduğu için pek süpriz değil bu ama yine de onları da buraya ekleyeyim...

S. Maria Delle Grazie Kilisesi'nden bir vitray. Judith ablamız Holofernes'i kesmiş kafasını kente götürüyor.
Sanatçısını bilmediğim bu vitray çok eski gibi durmuyor. 20. yüzyıla ait herhalde... 

Milano Katedrali Duomo'nun müzesinden bir tasvir.
Sızan Holofernes'in kafası gövdesinden ayrılıyor. Kadınların göğüslerinin açık olması herhalde Holofernes'i sızacak kadar sarhoş etmek için yapılan rollere bir gönderme...
Sanatçı: Giovan Battista Crespi, 1628-1629.

Yine müzeden pişmiş toprak bir tasvir. Yukarıdaki ile aynı an tasvir edilmiş.
Bu sefer Judith'in vücudunun üst kısmı çıplakken hizmetçinin giysisi daha oturaklı.
Sanatçı: Gaspare Vismara, 1639

DİPNOTLAR:

1- Meselin tamamı kutsal metinlerde şöyle:  (Tam metin için kaynak : https://kutsal-kitap.net/bible/tr/index.php?id=1284&mc=3&sc=1274 )
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yudit Holofernes'in Ordugahına Gidiyor

10 Yudit İsrail'in Tanrısı'na böyle dua etti.

²Duasını bitirince ayağa kalktı, hizmetçisini çağırdı. Şabat günlerinde* ve yortularda kullan­dığı odalara indi.

³Orada giydiği çulu ve üzerindeki dul kadın giysisini çı­karttı. Baştan aşağı yıkandı, pahalı kokular sürdü, saçlarını tarayıp başına sarığa benzer bir başlık sardı ve koca­sı Manaşşe sağken, sevinçli günlerin­de giydiği elbiseyi üstüne geçirip süs­lendi.

⁴Ayağına sandaletlerini geçirdi, kolyelerini, bileziklerini, yüzüklerini, küpelerini ve bütün mücevherlerini taktı. Onu görecek her erkeğin gözünü kamaştıracak kadar güzelleşti.

⁵On­dan sonra hizmetçisine bir şarap tulumuyla bir zeytinyağı kabı verdi. Bir çantaya da arpadan yapılmış halka bi­çiminde çörekler, kuru yemiş, saf somundan yapılmış pastalar doldurdu, sonra da bu yiyecekleri sarıp hizmetçisine verdi.

⁶Ardından dışarı çıkıp Betulya Kenti'nin kapısına doğru ilerle­diler. Orada da, kentin ileri gelenle­rinden Kabris, Karmis ve Uzziya ile buluştular.

⁷Bambaşka yüzüyle ve de­ğişik giysileriyle Yudit'i gördükleri zaman, güzelliğine hayran kaldılar. Ona şöyle dediler:

⁸"İsrailoğulları'nın ünü için, Yeruşalim'in ününe ün katmak için Atalarımızın Tanrısı seni korusun, Amaçlarını gerçekleştirsin!"

⁹Yudit Tanrı'ya dua edip şöyle de­di: "Kentin kapısını benim için açtırın ki, dışarı çıkayım ve bütün istedikleri­nizi gerçekleştireyim." Söylediğini yap­tılar ve genç erkeklere ona kapıyı aç­masını bildirdiler.

¹⁰Bunun üzerine Yu­dit hizmetçisiyle birlikte dışarı çıktı. Kentin erkekleri gözleriyle dağdan aşa­ğıya inip vadiden geçerken gözden yitinceye kadar onu izlediler.

¹¹Kadınlar vadide ilerlerken Asurlular onları gördü.

¹²Yudit'i yakalayıp ona sorular yönelttiler: "Sen kimden yanasın? Nereden geliyorsun? Nereye gidiyorsun?" Yudit şu yanıtı verdi: "Ben İsraillilerdenim ve onlardan kaçıyo­rum; çünkü yakında onlara saldıracak­sınız.

¹³Ordunuzun generali Holofernes'i görmek istiyorum, ona inanılır bilgi vereceğim. Bir tek insanın yaşa­mını sona erdirmeden dağlık bölgeleri ele geçirmesi için hangi yolu izlemesi gerektiğini ona göstereceğim."

¹⁴Erkekler Yudit'in söylediklerini dinlerken bu güzel kadına şaşkınlıkla bakıyorlardı.

¹⁵Ona şöyle dediler: "Efendimizi kendi isteğinle gelip gör­mekle hayatını kurtarıyorsun. Onun çadırına gidersen daha iyi olur. Adam­larımız seni oraya götürsün.

¹⁶Efendi­mizin karşısındayken kaygı duyma. Bi­ze söylediklerini yinelersen sana iyi davranacaktır."

¹⁷Sonra yüz asker Yudit'le hizmetçisini Holofernes'in çadı­rına götürdü.

¹⁸Yudit'in gelişi çadırlarda duyul­muştu ve ordugâhta bir heyecan göze çarpıyordu. Yudit Holofernes'in çadı­rının önünde beklerken, etrafını kala­balık sardı.

¹⁹Güzelliği herkesi etkile­di ve dolayısıyla İsrailliler de onları etkiledi. Şöyle dediler: "Böyle kadın­ları elinde bulunduran bir ulusu kim değersiz sayabilir? Tüm erkekleri öl­dürelim, çünkü tek bir erkek kurtulursa, dünyayı parmağında oynatır!"

²⁰Bundan sonra Holofernes'in gözcüsüyle emir subayları dışarıya çıktı­lar ve Yudit'i çadıra götürdüler.

²¹Holofernes yatağında dinleniyordu. Başı­nın üstünde mor renkte, altınla işlenmiş, zümrütlerle ve değerli taşlarla bezenmiş bir gölgelik vardı.

²²Yudit'in geldiği kendisine bildirilince Holofernes çadırın açık olan bölümüne gel­di. Adamları gümüş meşalelerle yolu­nu aydınlatıyordu.

²³Yudit'in yüz gü­zelliği karşısında generalle emir suba­yı şaşırdı. Yudit yere kapandı ve Holofernes'e büyük saygı gösterdi, ama hizmetçiler onu ayağa kaldırdılar.

Yudit 'le Holofernes'in İlk Karşılaşması

11 Holofernes ona, "Ey kadın, yürekliliğini yitirme, kaygılan­ma" dedi, "Dünyanın kralı Nebukadnessar'ın işini yapan kimseye kötülük etmedim.

²Şimdi bile, dağda yaşayan ulusun beni aşağılamasaydı, ona karşı mızrağıma sarılmazdım. Suç onlarda­dır, bende değil.

³Söyle bana, neden onlardan kaçıp bize geldin? Ne olursa olsun, bu senin kurtuluşun... Yürekli ol! Bu gece ve daha birçok geceler yaşayacaksın.

⁴Kimse sana kötülük et­meyecek. Hayır, efendim Kral Nebukadnessar'ın işini görenlere nasıl davranılıyorsa, sana da öyle davranılacak."

⁵Yudit şöyle dedi: "Kulunuzu din­lemenizi ve söylediklerime taraftar ol­manızı dilerim. İzin verin de hizmet­çiniz katınızda konuşsun. Bu gece efendimin katında herhangi bir yalan söylemeyeceğim.

⁶Hizmetçinizin öne­risini dinlerseniz Tanrı işlerinizde sizi başarıya ulaştıracaktır; efendim her girişiminde başarılı olacaktır.

⁷Dün­yanın kralı Nebukadnessar'ın ömrü uzun olsun! Herkese doğru yolu gös­termeniz için sizi o gönderdi, gücü sü­rekli olsun!  Çünkü sizin çabanızla, salt insanlar değil, ama yabanıl hay­vanlar da onun için çalışıyor. Sığırlar ve havada uçan kuşlar, Nebukadnessar'a ve tüm ailesine yararlı olmak için yaşıyor.

⁸Herkesin yapamadığı şey­leri kendine özgü yöntemlerle yapan usunuz ve yaratıcı gücünüz konusun­da çok şey duyduk. Dünyada herkes biliyor ki, imparatorlukta yetenekte, denemede ve savaş bilgisinde en üs­tün sizsiniz.

⁹Kurulunuza söylev ve­ren Akyor'un söylediklerini de biliyo­ruz. Betulya'nın erkekleri Akyor'un canını bağışladı, o da size söyledikle­rini bize bildirdi.

¹⁰Efendimiz, Ak­yor'un söylediklerini yabana atmayın. Söylediklerini unutmayın, çünkü doğ­rudur. Ulusunuz, Tanrı'nın buyrukla­rına aykırı düşen davranışlarda bulu­nuyorsa, olumsuz uygulamalarla kar­şılaşacak, kılıcın etkisini duyacaktır.

¹¹"Bu ortamda, efendim onlardan herhangi bir bozgun veya engel beklemesin, çünkü onlar ölmek üzereler. Günah işledikleri için Tanrı'nın öfke­sini kışkırtıyorlar.

¹²Yiyecekleri kal­mamış ve susuzlar. Sığırlarını kulla­narak ve Tanrı'nın yasalarla yasakla­dığı şeyleri yiyerek sorunu çözümle­mek istiyorlar.

¹³Mısır'dan, şaraptan ve zeytinyağından elde edilen ilk üründen yararlanmayı uygun gördüler. Oysa bunlar kutsaldır ve Yeruşalim'de, Tanrı'nın katında iş gören kâhinlere ayrılmıştır. Yasa gereği halk bu ürüne hiç bir zaman el süremez.

¹⁴Ayrıca Yeruşalim'e ulaklar gönderdiler.Yeruşalim halkının tutumu özdeştir ve Önderler Kurulu'ndan bu konuda izin istediler.

¹⁵Bu işin sonucu şudur: İstedikleri izni alıp öyle davrandıkları gün sizin elinize düşecek, yok olacaklardır.

¹⁶Ben, hizmetçiniz, bunları öğrenince onlardan kaçtım. Tanrı işbirliği yapmamız için beni size gönderdi ve yap­tıklarımıza dünya şaşacak. 
¹⁷Hizmet­çiniz dindar bir kadındır. Gökteki Tanrı'ya gece gündüz saygı gösterir. Onun için, efendim, sizinle kalmayı öneriyorum. Ben, hizmetçiniz, her ge­ce vadiye gidip Tanrı'ya yakaracağım, günah işledikleri zaman bana bildir­mesini isteyeceğim.

¹⁸"O zaman durumu size bildire­ceğim ve tüm ordunuzla ilerlerseniz, hiçbiri size karşı koyamaz.

¹⁹Siz Yahudiye'yi baştanbaşa kat ederken ta Yeruşalim'e varıncaya dek kılavuzu­nuz olacağım. Yeruşalim'de, kentin or­tasında sizi tahta çıkartacağım. Ardın­dan koyun sürüsü gibi onları yönetir­siniz ve hiçbir köpek size havlamaya cesaret edemez. Durumu önceden bi­liyorum. Bu ortamda her şey bana bil­dirildi ve durumu açıklamak için size gönderildim."

²⁰Yudit'in sözleri Holofernes'i ve emir subaylarını sevindirdi. Onun usu karşısında duygulandılar ve şöyle ba­ğırdılar:

²¹"Tüm dünyada onun ölçü­sünde güzel ve akılcı bir kadın bulu­namaz."

²²Holofernes şöyle dedi: "Tanrı ulu­sundan önce seni göndermekle iyi etti. Güç bizimdir ve efendimi aşağılayan­lar yok olacaklardır.

²³Sana gelince, çekici olduğun ölçüde güzel konuşu­yorsun. Eğer sözünü tutarsan, senin Tanrın benim Tanrım, Kral Nebukad­nessar'ın sarayı senin evin olacaktır. Tüm dünyada ünlü olacaksın."

12 Sözlerini bitirdikten sonra Ho­lofernes Yudit'i gümüş tabaklarla kaplı yemek sofrasına götürdü. Kendi yemeğinden ve şarabından ona sundu.

²Ama Yudit ona, "Ben bunları yemesem daha iyi olur" dedi, "Çünkü bir suç işleyebilirim. Birlikte getirdi­ğim yiyecekler bana yeter."

³Holofernes, "Yiyeceklerin biter­se, aynı şeyleri nasıl bulabiliriz?"diye sordu, "Burada soyundan olan kimse yok."

⁴Yudit şu yanıtı verdi: "Hiç kaygılanmayın efendim, hizmetçiniz bu yiyecekleri bitirmeden Tanrı beni tasarıları için kullanmış olacaktır."

⁵Sonra Holofernes'in yardımcıları Yudit'i bir çadıra götürdüler. Gece yarısına dek orada uyudu. Sabah nö­betinden biraz önce kalktı.

⁶Holofernes'e isteğini bildirmişti: "Lütfen, efen­dimin buyruğu ile hizmetçinize dışarı çıkıp dua etmesi için izin verilsin."

⁷Holofernes'in buyruğuyla nöbetçiler Yudit'i engellemediler. Ordugâhta üç gün kalan Yudit her gece Betulya Va­disi'ne indi ve kazık dikilen pınar başında yıkandı.

⁸Yeniden geldiğinde, ulusunun çocuklarına yardımcı olmak amacıyla tasarladıklarında ona yol göstermesi için İsrail'in Tanrısı'na yakar­dı.

⁹Ardından temiz, pak geri dönüp çadırına gitti, akşamüzeri ona yemeği verildi.

Yudit Holofernes'in Şöleninde

¹⁰Dördüncü gün Holofernes bir şölen verdi. Yalnız kurmay subayları­nı çağırdı. Öteki subaylar çağrılı değildi.

¹¹Holofernes, özel işlerine ba­kan harem ağası Bagoas'a şöyle dedi: "Hizmet ettiğin İbrani kadına git de, bizimle birlikte yiyip içmesi için onu kandırmaya bak.

¹²Böyle bir kadını daha iyi tanımadan bırakırsak, yakışık almaz. Onu baştan çıkartmazsak, her­kes bizimle eğlenir!"

¹³Bagoas Holofernes'ten ayrılıp Yudit'e gitti. "Bu genç ve güzel kadın alçakgönüllü davranıp efendime gelir mi?" diye sordu, "Onun karşısında onur konuğu olacak, sevinç veren şarabı bi­zimle içecek ve bugün kendisine Nebukadnessar'ın sarayındaki Asurlu ne­dimeler gibi davranılacak."

¹⁴Yudit, "Ben kim oluyorum da efen­dime karşı koyayım?" dedi, "Onun her isteğini yerine getirmekte hiçbir zaman duraksamam ve ölünceye dek böyle davranmak bana kıvanç verecektir."

¹⁵Bunun üzerine Yudit kalkıp gi­yindi ve süslendi. Onun önünde yürüyen hizmetçisi elindeki koyun postunu Holofernes'in karşısına yere serdi. Bagoas bu koyun postunu her gün yemek yer­ken kullanması için Yudit'e vermişti.
¹⁶Yudit içeri girip yerine oturdu. Onu görünce Holofernes'in yüreği tutuştu, büyülendi, ruhunda büyük bir coşma belirdi. Yudit'le birleşmek tutkusu tüm benliğini sardı. Doğrusunu isterseniz, onu ilk gördüğü günden beri, Yudit'i baştan çıkarmak için uygun bir durum gözetiyordu.

¹⁷Holofernes şöyle de­di: "İç, iç! Bizimle birlikte sevin!"
¹⁸Yudit, "Efendim, bunu yapmakla kı­vanç duyuyorum" dedi, "Çünkü doğdu­ğum günden beri yaşamımın bugünkü denli değerli olduğunu hiç sezmemiştim."

¹⁹Hizmetçisinin hazırladığı ye­mekleri alan Yudit Holofernes'in kar­şısında yiyip içti.

²⁰Holofernes Yu­dit'i o denli sevdi ki, yaşamında ilk kez şarap içerken ölçüyü kaçırdı.

13 Geç oldu ve Holofernes'in kurmay subayları çıkıp gittiler. Bagoas o zamana değin efendisinin yanında olan konukları dışarıya çı­karttı ve çadırı dışarıdan kapattı. İçkili bir durumda herkes yatmaya gitti.

²Yu­dit çadırda içtiği şarapla kendinden geçip yatağına uzanan Holofernes'le yalnız kaldı.

³Yudit hizmetçisine ya­tak odasının dışında kalmasını ve her sabah yaptığı gibi onu beklemesini söyledi. Yudit dua edeceğini herkese söylemişti ve Bagoas'a bundan söz et­mişti.

⁴Artık herkes Holofernes'i yalnız bırakmıştı. Yatak odasında önemli ve­ya önemsiz hiç kimse kalmamıştı. Ya­tağın yanında Yudit kendi kendine şöyle mırıldandı:

"Tanrım, tüm güç sendedir, Bileğimin girişimi başarılı olsun, Yeruşalim'in ününe ün katsın.

⁵Mirasını kurtarmak için Tasarılarımda bana yardımcı ol ki, Düşmanın ordusunu yeneyim."

⁶Holofernes'in başına yaklaşan Yu­dit onun palasını aldı.

⁷Yatağa daha da yaklaştı, Holofernes'i saçlarından yakaladı ve şöyle dedi: "İsrail'in Tan­rısı, bugün bana güç ver!"

⁸Tüm gü­cüyle iki defa ensesine vurdu ve başı­nı kesti.

⁹Sonra Holofernes'in vücu­dunu yere yuvarladı ve gölgeliği kar­yola direklerinden aşağı yırttı. Dışarı­ya çıkıp Holofernes'in başını hizmet­çisine verdi.

¹⁰O da verilen nesneyi yemek çantasına koydu. Her ikisi ordugâhtan birlikte ayrıldılar. Dua et­meye gittikleri zaman hep öyle yapar­lardı. Ordugâhtan uzaklaştılar, vadi­nin kenarından geçip gittiler. Betulya'ya giden bayırı çıktılar ve kentin kapısına doğru ilerlediler.

Yudit Holofernes'in Başını Betulya'ya Getiriyor

¹¹Yudit kapıdaki nöbetçilere uzak­tan bağırdı: "Kapıyı açın! Açın! Çünkü Tanrımız hâlâ bizimledir ve bugün yap­tığı gibi İsrail'deki gücünü ve düşmanla­rımıza karşı kudretini gösteriyor!"

¹²Halk Yudit'in sesini duyunca ken­tin kapısında toplandı ve kentin ileri gelenlerini çağırdı.

¹³Herkes, yani ileri ge­lenlerle bütün halk koşarak geldi. Çün­kü Yudit beklenmiyordu. Kapıyı ardına kadar açıp kadınlara hoş geldiniz dedi­ler. Aydınlık olması için ateş yaktılar ve kadınların çevresini sardılar.

¹⁴O zaman Yudit sesini yükseltip şöyle dedi: "Tan­rı'ya övgüler olsun! O'na övgüler olsun! Tanrı'ya övgüler olsun! O İsrail ulusun­dan sevecenliğini esirgemedi. Bu gece benim elimle düşmanlarımızı yendi!"

¹⁵Yudit çantadan Holofernes'in başını çıkartarak herkese gösterdi: "Bu gördü­ğünüz Asur ordusunun başkomutanı Ho­lofernes'in başıdır. Bu da Holofernes'in altında sarhoş yattığı gölgeliktir! Tanrı bir kadının elini bu işe alet ederek onu yok etti!

¹⁶İlerlediğim yolda beni koru­yan Tanrı'ya şükürler olsun! Yüzüm onu baştan çıkarttı ve bu da onun sonu oldu. Benimle beni utandıracak veya rezil edecek herhangi bir günah işlemedi."

¹⁷Halk çok duygulandı ve diz çö­küp Tanrı'ya övgüler sundu. Hep bir ağızdan şöyle bağırdılar: "Tanrımız, bugün ulusunun düşmanlarını yendiğin için sana şükrederiz!"

¹⁸0 zaman Uzziya Yudit'e şöyle dedi:

"Kızım, yüce Tanrı seni Dünyadaki tüm kadınlardan daha fazla kutsasın! Gökleri ve yeryüzünü yaratan Tanrı'ya şükrederiz. O sana kılavuz oldu, Sen de düşmanımızın önderinin başını kestin.

¹⁹Senin güvencini insanlar Hiçbir zaman unutmayacak, Ama onlara daima Tanrı'nın gücünü anımsatacak.

²⁰Tanrı seni hep ünlü ve onurlu yaşatsın, kutsasın, Çünkü ulusumuz çaresizken, Sen kendi yaşamını düşünmedin, Tanrımızın katında kaygılanmadan ilerleyerek Yok olmamızı önledin."

Halk bu sözlere, "Amin! Amin!" diyerek yanıt verdi.

Yahudiler Asurlular'ın Ordugâhına Saldırıyor

14 Yudit onlara şöyle dedi: "Be­ni dinleyin, kardeşlerim. Ho­lofernes'in başını alın ve onu kale burcundaki mazgallı siperlere asın.

²Sabahleyin güneş doğunca her erkek silahına sarılsın ve sağlam olan her er­kek kenti terk etsin. Asurlular'ın ileri karakoluna karşı, vadiden aşağıya ilerleyecekmiş gibi yapın, bu güçlerin ba­şına bir de önder atayın. Ancak böyle davranmamalısınız.

³Asurlular, dona­tımlarını toplayıp ordugâhlarına gidecek ve komutanlarını uyandıracak. Komutanlar ise Holofernes'in çadırı­na koşacak, ama onu bulamayacak. O zaman ürküntüye kapılacaklar ve siz ilerlerken kaçacaklar.

⁴Sizin ve İsrail sınırları içinde yaşayanların yapacağı şey, onları kovalamaktan ve geri çeki­lenleri öldürmekten ibarettir.

⁵Ancak bütün bunları yapmadan, Amonlu Akyor'u buraya getirin. İsrail ulusunu o denli değersiz bulan Holofernes'i gör­sün ve kesik başını tanısın. Holofernes bize Akyor'u, ölmesi kaçınılmaz bir insan gibi göndermişti."

⁶Akyor'u Uzziya'nın evinden alıp oraya getirdiler. Akyor oraya gelip bi­rinin elinde Holofernes'in kesik başını görünce baygınlık geçirip yüzüstü ye­re düştü.

⁷Onu ayağa kaldırdılar. Ak­yor Yudit'in ayaklarına kapandı ve şöy­le bağırdı:

"Yahuda'nın tüm çadırlarında yaşayanlar Ve tüm uluslar seni kutsasın! Adını duyunca, İnsanlar ürküntü duyacak. Bu son günlerde yaptıklarını ayrıntılarıyla anlat."

⁸Yudit Betulya'dan ayrı kaldığı günlerde yaptıklarının hep­sini çevresinde oturan kişilere tek tek anlattı.

⁹Sözlerini bitirince, orada bu­lunanlar kıvanç duyup alkış tuttu ve sesler kente yansıdı.

¹⁰Akyor, İsraillilerin Tanrısı'nın yaptığı olağanüstü işleri görünce O'na içtenlikle inandı ve sünnet olmayı yeğ tutarak sonsuza dek İsrail ulusuna katıldı.

¹¹Güneş doğmadan Holofernes'in kesik başını kale duvarına astılar. Tüm erkekler silaha sarıldı. Ufak topluluk­lar oluşturarak dağın yokuşlarında ilerlediler.

¹²Bunu gören Asurlular duru­mu önderlerine bildirdiler. Onlar da generallerle, binlerce kişiye komuta eden yüzbaşılarla ve subaylarla görüştüler.

¹³Hemen Holofernes'in çadırına gittiler. Holofernes'in işlerini görme­ye yetkili Bagoas'a şöyle dediler: "Efendini uyandır, bu aşağılık yaratık­lar bize saldırmak saygısızlığında bu­lundular. Hepsini yok edeceğiz!"

¹⁴Bagoas içeri girdi. Holofernes'in Yudit'le uyuduğunu sanarak, çadırı ikiye bölen perdenin önünde el çırptı.

¹⁵ Ses çıkmayınca Bagoas perdeyi açıp yatak odasına girdi. Holofernes'in yer­de yatan başsız cesediyle karşılaştı.

¹⁶Bagoas büyük bir çığlık attı, ağladı, hıçkırdı, yüksek sesle haykırdı ve giy­silerini parçaladı.

¹⁷Sonra Yudit'in kal­mış olduğu çadıra gitti. Onu bulama­dı. Bunun üzerine Bagoas komutanla­ra doğru koşarak şöyle bağırdı:

¹⁸"Bu aşağılık yaratıklar bizi aldattı! Bir İbrani kadın Nebukadnessar'ın ailesi­ne utanç getirdi. Holofernes'in ölüsü başı kesilmiş bir halde yerde yatıyor!"

¹⁹Asur ordusunun önderleri bu sözleri duyunca ürküntü ile günlük asker ce­ketlerini parçaladılar. Öfkeli bağırmalarıyla haykırışları bütün ordugâhta yankılandı.

15 O zamana değin çadırlarında bulunan askerlere bu olay bil­dirilince, ürküntü duyup karamsarlığa kapıldılar.

²O denli ürküp kaygılandı­lar ki, gerçek bir bozguna uğradılar. İki kişi bir arada kalamıyordu. Vadide veya dağlarda buldukları yollardan kaç­maya başladılar.

³Betulya'nın çevresin­de, dağlarda geceleyen askerler de ka­çıyordu. O zaman tüm İsrail savaşçı­ları onlara saldırdı.

⁴Uzziya Betomastaym'e, Bebai'ye, Koba'ya, Kola'ya ve İsrail'in tüm dağlık bölgelerine ulak­lar gönderdi. Durumu açıkladı ve düş­mana saldırıp onu yok etmelerini buyurdu.

⁵İsrailliler durumu öğrenince, hep birden düşmana saldırdılar ve Ko­ba'ya değin onları öldürdüler. Düşman ordugâhında olup bitenleri öğ­renince, Yeruşalim'in dağlık bölgele­rindeki erkekler de onlarla birleşti. Sonra Gilat'ın ve Galile'nin erkekleri düşman ordusunun kanadına saldırdılar, düşman Şam'a, Şam'a ilişkin ül­keye varıncaya dek güçlü saldırılarını sürdürdüler.

⁶Betulya'da kalanlar ise Asur ordusunun ordugâhını yağma et­tiler ve bundan büyük kazanç sağladı­lar.

⁷Düşmanı öldüren İsrailliler geri dönünce yağmaya katıldılar. Dağlık bölgelerde ve vadide bulunan köyler ve birkaç evden oluşan ufak köyler de düşmanın varlığından çıkar sağladılar, çünkü yağma edilecek çok şey vardı.

İsrail Tanrı'ya Şükrediyor

⁸Başkâhin Yoakim ve İsrail Ön­derler Kurulu, Tanrı'nın İsrail'e ver­diği iyilikleri görmek ve Yudit'i kut­lamak için Yeruşalim'den geldiler.

⁹Yu­dit'i evinde görmeye gittiler, hep bir­likte kutsayıp ve şöyle dediler:

"Yeruşalim seninle ünlüdür! İsrail seninle kıvanç duyuyor! Soyumuz seninle onur duyuyor!

¹⁰Bileğinin gücüyle işlerin üstesinden geldin, İsrail tarafından övülmeye yaraşıksın ve Tanrı girişimlerini onayladı. Her Şeye Gücü Yeten Tanrı seni kutsasın Geleceğin tüm günlerinde!" Herkes, "Âmin!" dedi.

¹¹Halk düşman ordugâhını otuz gün süreyle yağma etti. Holofernes'in çadırını, gümüş sofra takımını, sedir­lerini, içki kâselerini ve tüm eşyasını Yudit'e verdiler. Yudit kendisine ve­rilen şeyleri katırına ve at arabalarına yükledi.

¹²İsrail'in tüm kadınları Yu­dit'i görmek için ivedi davrandı ve onun onuruna oynadı. Yudit, ona arkadaşlık eden kadınlara dallar dağıttı. Yudit ve arkadaşları zeytin çelengi taktılar.

¹³Sonra Yudit alayın başında yerini aldı ve oynayan kadınlarla bir­likte ilerledi. İsrail'in tüm erkekleri, silahlı olarak, boyunlarında çelenklerle ve ezgiler okuyarak onları izliyor­du.

¹⁴Yudit Tanrı'ya şükreden bir ez­gi okudu ve çevresindeki tüm İsrail halkı yüksek sesle aynı ezgiye eşlik etti:

------------------------------------------------------------------------------------------------------