25 Nisan 2021 Pazar

Dionysos ve Korsanlar

Dionysos en sevdiğim Antik Yunan tanrılarından biri. Zeus, Athena veya Apollon gibi standart bir tanrı değil. Sonradan tanrı. Geçmişi, annesinin bir ölümlü olması (ki bu başlıca Yunan tanrıları içerisinde bir istisna idi), doğumu, ve tekrar doğumu, tanrı olma süreci ve sonrası çok karmaşık. Hatta “Olympos Tanrıları” içerisinde sayılmaması bile başlı başına bir mesele. Müthiş çok anlamlı anlatılara sahip.

Ayrıca çeşitli ritüelleri ve tiyatro ile bağları nedeni ile günümüz kültürüne çok ciddi etkileri olduğunu söylemek de mümkün. Bu nedenle örneğin Nietzsche’nin uzun uzadıya işlediği, üzerine düşündüğü, yazdığı bir figür.

Dionysos’u detaylı anlatmayı başka bir yazıya bırakıp onun bir mitini konu edinen olağanüstü bir sanat eserinden bahsedeceğim. Resim "kylix" denen bir içki kabının zeminine yapılmış. Bunun anlamını ve teknik detaylarını yazının sonunda paylaşacağım ancak önce konusundan bahsedelim.

Ha pardon, önce resmin kendisini görelim tabii ki:

Vulci'de bulunan siyah figürlü kylix. "Exekias Ressamı" diye bir sanatçıya atfedilen bu eser MÖ 530 civarına tarihlenir. Yüksekliği: 13,6 cm, çevresi: 30,5 cm. Şu an Münih Staatliche Antikensammlungen koleksiyonunda (1).

Kylixin iç yüzünde işlenen mit Homerik ilahilerden birinde şöyle aktarılır (benim serbest ve absürt çevirimle):